سازوکارهای کانونی زمین‌لرزه 11 فروردین 1385 سیلاخور، پیش‌لرزه‌ها و پس‌لرزه‌های آن براساس داده شکل موج ایستگاه‌های لرزه‌نگاری ایران

زمین‌لرزه‌ای با بزرگی ML=6.1 (IIEES) و Mw=6.5 (تحقیق حاضر) در ساعت 04:47:02 ( به وقت محلی) بامداد 11/01/1385 در مجاورت روستای درب‌آستانه دشت سیلاخور به مختصات جغرافیایی 65ر33 درجه عرض شمالی و 91ر48 درجه طول شرقی از توابع شهرستان بروجرد رخ داده است که در همه استان‌های هم‌جوار احساس شد. این زمین‌لرزه دارای دو پیش‌لرزه بوده است که این امر باعث حساسیت مردم منطقه و خروج شبانه اهالی از اقامتگاه‌ها شد؛ به‌گونه‌ای که تلفات انسانی ناشی از زمین‌لرزه اصلی به کمتر از 75 نفر تقلیل یافت (قابل‌مقایسه با زمین‌لرزه پنجم دی‌ماه 1382 بم که با همین بزرگی بیش از 26000 تلفات انسانی به‌بار آورد). این زمین‌لرزه با توجه به بزرگی و موقعیت آن در اکثر ایستگاه‌های لرزه‌نگاری داخل کشور ثبت شد. ثبت رقمی رویدادهای لرزه‌ای در ایستگاه‌های محلی اهمیت زیادی برای تحلیل پارامترهای منبع زمین‌لرزه دارد. در این مقاله محاسبه سازوکارهای کانونی براساس مدل‌سازی شکل موج دو پیش‌لرزه، زمین‌لرزه اصلی و چند پس‌لرزه ثبت شده در ایستگاه‌های لرزه‌نگاری باند پهن پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله صورت‌گرفته است. در این پژوهش از روش مدل‌سازی شکل موج (آکی و ریچارد، 1980) برای محاسبه سازوکارکانونی و سایر پارامترهای منبع رویدادهای لرزه‌ای استفاده شده است. علاوه‌بر‌آن، لایه‌بندی زمین به صورت افقی برای فاصله‌های منبع – گیرنده 135-1500 کیلومتر مطابق روش توسعه یافته سای‌کیا (1994) برای روش بسامد – عدد موج مورد استفاده قرار گرفته است. برای بهینه‌سازی عمق رویدادهای لرزه‌ای روش‌های متعددی مورد بررسی قرار گرفته است (برای نمونه روش درگر و هلمبرگر، 1990) در این راستا سعی شده است تا همة احتمالات برای عمق های 5- 50 کیلومتر در فرایند بهینه‌سازی عمق رویدادها در نظر گرفته شود. نتایج این پژوهش روشن می‌سازد که سازوکار غالب برای رویدادهای بررسی‌شده، از نوع راست‌گرد امتدادلغز است که این نتیجه با خصوصیات گسل اصلی عهد حاضر (در گستره دورود – بروجرد) هم‌خوانی دارد. برازش مناسب شکل موج‌ها روی هر سه مؤلفه لرزه‌نگاشت‌های ثبت شده در ایستگاه‌های محلی، دقت نتایج به‌دست آمده را مورد تأیید قرار می‌دهد. تعیین عمق رویدادهای لرزهای با مدل‌سازی شکل موج از نتایج دیگر این پژوهش است. محاسبات ما عمق رویدادهای لرزه‌ای این ناحیه را بین 15 الی 20 کیلومتر نشان می‌دهد که در پوسته بلورین منطقه محدود شده است.